البته پیش‌تر گفتیم که گروهی از دانشمندان اسلامی که در فقه جزایی اسلام تحقیقات و مطالعات ارزشمندی داشته‌اند، این نظریه را مطرح کرده‌اند که در حقوق جزایی اسلام، عنوان و مفهومی وجود دارد که دقیقاً منعکس‌کننده مفهوم جرم سیاسی و مرادف آن است. اینان معتقدند بغی همان جرم سیاسی و باغی همان مجرم سیاسی است (عوده، ج 1: 100)شباهت‌های بسیاری بین شرایط و ضوابط تشخیص و اصول حاکم بر موارد تحقق بغی به صورت خاص و جرایم سیاسی به طور عام وجود دارد؛ می‌توان آثار و نتایج مشابه و گاه یکسانی را در هر دو پدیده ملاحظه کرد، اما این وجوه اشتراک فقط می‌توانند بغی را به عنوان یکی از مصادیق جرم سیاسی در میان سایر مصادیق آن مطرح کنند، نه آن که آن دو را به لحاظ مفهومی مرادف یکدیگر قرار دهند. از جمله وجوه اشتراک جرم سیاسی و بغی این موارد است.در جرایم سیاسی اصولاً استرداد مجرمان سیاسی پذیرفته نمی‌شود و هیچ مجرمی به دلایل سیاسی مسترد نمی‌شود. در مورد باغیان فراری از میدان جنگ نیز تعقیب و دستگیری صورت نمی‌گیرد  .

2. مجرمان سیاسی به موجب یک عرف پذیرفته شده بین‌المللی، در مقایسه با سایر مجرمان، از ارفاق بیشتری برخوردارند، همچنان که باغیان نیز پس از دستگیری چنانچه خطری از ناحیه آنان متوجه حکومت نباشد، مورد اذیت و آزار و حتی مجازات قرار نمی‌گیرند و به حال خود واگذاشته می‌شوند.
در موارد بسیاری نیز بین جرم سیاسی و بغی تفاوت وجود دارد که خود دلیل تمایز و تعدد مفاهیم آن‌هاست برخی از این تفاوت‌ها به طور اجمال از این قرارند:

در بغی لازم است باغی به عنوان عضوی از یک گروه متشکل و منسجم، دست به قیام و شورش بزند حتی به عقیده برخی از فقها این تشکیلات باید از قدرت و شوکت کافی برخوردار باشد تا بتواند برای حکومت خطری جدی ایجاد کند، از این رو اگر شخصی به طور انفرادی علیه حکومت قیام کند یا به عنوان عضوی از یک گروه ضعیف و ناتوان به مقابله با نظام برخیزد، عمل وی بغی محسوب نمی‌شود. در حالی که در جرم سیاسی، هیچ‌گاه تعدد افراد مرتکب جرم یا کیفیت توانایی و قدرت آن‌ها در جرایم سیاسی حزبی یا گروهی، تعیین‌کننده نیست.
2. یکی از شرایط جنگ و مقابله با بغات و سرکوب کردن آن‌ها، آن است که باغیان دست به قیام مسلحانه و درگیری فیزیکی بزنند، از این رو صرف ابراز عقیده و ایجاد تشکل و اجتماع به منظور اعلام نظریات ضد حکومتی، تا زمانی که عملاً منجر به قیام مسلحانه نشده است، بغی محسوب نمی‌شود و دولت اسلامی نیز در جهت سرکوب آن‌ها اقدامی نمی‌کند. در حالی که در جرم سیاسی، لزوماً درگیری و قیام مسلحانه نیست که جرم تلقی می‌شود و قابل مجازات است، بلکه بسیاری از جرایم سیاسی اصولاً با درگیری و جنگ همراه نیستند و می‌توان بر اساس قانون، انواع جرایم سیاسی را به شکل مقرر مجازات کرد

ادامه مطلب.